W co się bawić kiedy zasłonka doskwiera?

W co się bawić kiedy zasłonka doskwiera?

Często rozmawiając z Rodzicami w gabinecie, po tym, jak już ochłoną po informacji o zdiagnozowanym niedowidzeniu u dziecka, padają pytania… co mogę zrobić w domu? W co się bawić ? Jakie zabawki czy gry wybierać, aby nie frustrować dziecka, ale z drugiej strony rozwijać ostrość w słabszym oku?

Jak już wspomniano w poprzednim wpisie dotyczącym leczenia niedowidzenia, najskuteczniejszą formą leczenia jest właściwie dobrana korekcja okularowa oraz czas obturacji (zasłaniana oka). Nie ma dowodów i jasnych przekonań naukowców, że gabinetowa terapia znacząco podnosi wyniki leczenia niedowidzenia. A najwięcej trudności napotykają Rodzice podczas spędzania wolnego czasu w domu z Maluchem i… zasłonką.

Odpowiadając na pytania i prośby Rodziców chciałabym przedstawić subiektywny przegląd zabawek i gier, które możesz wykorzystać podczas leczenia niedowidzenia w domu.

Pozdrawiam

Agnieszka Rosa

W co się bawić z dzieckiem w domu podczas leczenia niedowidzenia?

Jest wśród specjalistów funkcjonuje przekonanie, że dziecko w trakcie obturacji (zasłaniania oka) powinno głównie skupiać się w bliży, grać na tablecie, itp. Według badań PEDIG, zasłanianie oka do pracy w bliskich odległościach nie ma znamiennego wpływu na większą poprawę w ostrości wzroku, jednak zalecana jest przynajmniej jedna godzina dziennie aktywnej pracy dziecka w zadaniach stolikowych wymagających skupienia i precyzyjnej koordynacji oko- ręka.

Można wykorzystać do tego kolorowanki, układanki, plastelinę i inne masy plastyczne, rysowanie po wzorze, zabawy zręcznościowe. Układanie prostych puzzli, o wyraźnych obrazkach, grać w memory czy gry typu sokole/ bystre oko. Początkowo wykorzystuj zabawy łatwiejsze niż możliwości poznawcze i manualne Twojego dziecka, aby nie potęgować frustracji. Wykorzystuj materiały w podstawowych, wyrazistych kolorach. Kolorowanki o wyraźnych konturach.

Przy doborze zabawek pamiętaj aby były one bezpieczne dla dziecka, aby nie miały ostrych krawędzi, małych części, które dziecko może połknąć. Jest to ważne bowiem niedowidzenie leczymy głównie u małych dzieci i to głównie one mają najwięcej trudności z zasłonięciem oka.

Układanki mogą być różne, ważne aby ciekawiły dziecko i były dostosowane do jego możliwości.

Propozycja: Układanka Roboty Apollo, marki Londji

Należy pamiętać, że dzieci z niedowidzeniem mają zaburzoną pracę akomodacji, zatem należy wziąć ten fakt podczas planowanych zabaw. Akomodacja jest nam bardzo potrzebna aby dobrze (ostro) widzieć w dali i w bliskich odległościach. Dodawaj zabawy w ruchu. Dziecko może chodzić po linie w wyrazistym kolorze, ścieżce fakturowej, odbijać piłeczkę czy balon który np. świeci (wyszukaj od hasłem sensoryczne świecące piłeczki), rzucać kolorowymi piłeczkami do celu. Wyszukiwać takich samych przedmiotów w dalszych odległościach. Można wykorzystać elementy metody STW (sensomotorycznej terapii widzenia).

Grupować przedmioty wg zbiorów, np. w kolorów czy kształtów.

Zachęcaj dziecko do oglądania książeczek, wyszukiwania istotnych elementów czy bohaterów. Możesz też wykorzystać książeczki z iluzją ruchu, które są dla dzieci niezwykle ciekawe, natomiast przy niedowidzeniu i osłabionej ostrości wzroku ruch bardzo intensywnie pobudza układ wzrokowy. Nie jest to jednak ruch rotacyjny, który często wykorzystywany jest przy terapii widzenia w związku z tym nie zakłóca on naturalnych procesów integracji sensorycznej u maluszka.

Propozycja: Układanki magnetyczne, marki Djeco

Możesz wykorzystać wiele technik plastycznych, np.:

malowanie paluszkami, poszukaj w internecie inspiracji
a może zestawy ciastoliny np.: Play Doh, dają dużo możliwości, początkowo wykorzystuj intensywne kolory ciastoliny, wraz z poprawą ostrości wzroku wprowadzaj kolory mniej intensywne, pastelowe
możesz też wykorzystać gotowe książeczki z naklejkami, jest bardzo duży wybór na rynku, początkowo wybieraj z większymi naklejkami ( dla młodszych dzieci), kiedy ostrość wzroku będzie lepsza możesz wybierać coraz trudniejsze, wymagające precyzji
wykorzystuj stare kartony i przygotuj samodzielnie z dzieckiem lub skorzystaj z gotowych projektów tekturowych domków, zamków czy samochodów do kolorowania. Taka forma zabawy ochłonie Maluszka na wiele godzin. Można malować, przyklejać naklejki lub inne ozdoby a później bawić się w skończonym projekcie
robienie biżuterii, nawlekanie koralików, makaronu o różnym kształcie; podobnie jak już kończą się pomysły skorzystaj z gotowych zestawów. Nawlekanie wymaga już dobrej ostrości, aby dziecku pomóc możesz wybierać kontrastowy sznurek, np czerwony do nawlekania makaronu, przy dobrej ostrości wzroku np 0,63 ( 60 %) możesz wybierać już drobniejsze koraliki
Kiedy ostrość wzroku poprawia się możesz bawić się w projektowanie wzorów z wykorzystaniem koralików do naprasowanek, np z Ikea. Są też dostępne w większych rozmiarach, dla dzieci które mają trochę mniej rozwiniętą precyzję ruchów paluszków, lub mniej cierpliwości 🙂

Ruch mocno stymuluje wzrok oraz pobudza uwagę dziecka; możesz wykorzystywać inne formy ruchu, np.:

zabawy z pacynkami, zabawy w teatr
wyszukiwanie w pojemniku z ryżem lub kaszą ukrytych skarbów
zabawy z cieniami
“łapanie zajączka” czyli zabawa z poszukiwaniem i łapaniem światełka
zabawy z różnymi masami, możesz wybrać te świecące w nocy, flurorescencyjne; baw się i chowaj różne małe przedmioty

Niesamowite książki zaproponowało Wydawnictwo Wilga, odnajdowanie szczegółów, pobudzanie wzroku kontrastującymi barwami

Możesz poszukać też wiele innych pozycji z ruchomymi elementami, świetnie się sprawdzą u najmłodszych dzieci. Ważne aby w dużym niedowidzeniu w książeczkach były w marę duże kontrasty.

I moje ulubione, …moje i moich dzieci, książki H. Tullet’a, wydawnictwo Babaryba. Książki, które zachęcają do wspólnej zabawy z dzieckiem, mają prostą i ciekawą grafikę

Książki które inspirują do wspólnej zabawy z dzieckiem. Są niezwykle kreatywne, inne niż wszystkie….

A może coś porysujemy ? Podczas leczenia niedowidzenia, zabawy z kolorowaniem są niezwykle pomocne. Kiedy widzisz że dziecko się denerwuje, że wychodzi za linię ( pamiętaj, że dzieci znają swoje możliwości korzystając z potencjału lepszego oka) wykorzystaj wodne kolorowanki wielokrotnego użytku, w których łatwo można usunąć to co nie wyszło.

Propozycja: Melissa and Doug: Wodna kolorowana z lupą Water Deluxe

Źródło: Noski Noski

Do malowania zamiast wody można użyć kolorowych sznurków. Ciekawa propozycja dla dzieci, z niższą ostrością wzroku ze względu na duży kontrast poszczególnych elementów.

Gra nazywa się Malowanie sznurkami.

Jeżeli Twoje dziecko lubi grać w gry karciane, wykorzystuj takie z wyraźnymi wzorami prezentowanymi na jednolitym tle. Łatwiej wtedy dziecku wyodrębnić obrazek z tła a tym samym przekierować uwagę z dyskomfortu na fajną zabawę.

Propozycja :

Gra karciana Pipolo, marki Djeco

Lub dla młodszych dzieci gra Bata Wafczy czy Oudordodo, tej samej firmyMożna też wykorzystać gry podczas których będzie trzeba się trochę poruszać, gry z naśladowaniem pozycji potworków mogą dostarczyć wiele zabawy podczas leczenia oczka.

I coś dla małych odkrywców i majsterkowiczów. Myślę, że jak ostrość widzenia u Twojego dziecka osiąga wartość 0,3 – 0,4 ( 30-40%) możesz wykorzystać do zabawy gry manipulacyjne oraz zestawy do majsterkowania z większymi elementami.

Zabawy, które będą rozwijały zdolność widzenia u Twojego dziecka nie muszą ograniczać się tylko do zabaw domowych. Wykorzystuj wodę, piasek i ich połączenie , wszystko to co Twoje dziecko lubi robić bez zasłonki. Pamiętaj tylko aby dbać o bezpieczeństwo. A w pochmurne dni możesz bawić się w domu.

A może wyczarować miasto i ulice…? Bardzo fajna propozycja, nie tylko dla chłopców. Elementy dobrze kontrastują z podłożem, można wykorzystywać na zewnątrz, jak również w domu. Odporne na wodę, zatem bezpieczne również w gabinecie. Dziecko może jeździć samochodzikami, chodzić laleczkami ale również samo może chodzić o ścieżce ćwicząc równowagę.

Dla małych odkrywców przydatne może się okazać szkło powiększające, aby dojrzeć szczegóły, wyszukiwać małych elementów. Pamiętaj jednak, że oko niedowidzące ma pracować a gadżety maja odwrócić uwagę dziecka od trudnej dla niego sytuacji. Jednak, z drugiej strony pobudzenie kreatywności dziecka podczas pracy wzrokowej jest niezwykle wartościowe z punktu biochemii mózgu Malucha i procesów które w nim zachodzą… o tym pewnie niebawem napiszę trochę więcej.

A kiedy jest już bardzo źle… wykorzystuj zabawy z projektorem. Może to być nagroda za wytrwałość w noszeniu plasterka lub stały punkt domowej zabawy. Pamiętaj tylko, aby zabaw w ciemności nie było za dużo, oko musi nauczyć się pracować w naturalnych warunkach.

W tym celu, można cofnąć się w czasie i wykorzystać sprzęt z naszego dzieciństwa, słynny adapter Ania, lub poszukać nowocześniejszych jego wersji.

Wiele pomocy możesz zrobić samodzielnie, np. :

Domino

Wykorzystaj dowolne naklejki, może warto kupić razem z dzieckiem aby mogło dobrać samodzielnie do ostrości słabszego oczka.

Jeżeli potrafisz możesz zrobić domino z dużymi i małymi elementami, np. narysować duży domek i zadaniem dziecka jest dopasowanie małego.

Przy niższej ostrości można dobierać takie same elementy pod względem koloru. Zakup ciekawe fakturowo kartony, w mocnych kolorach i wytnij z nich np. kółka, kwadraty, trójkąty. Bawcie się kolorowymi kółkami układając z nich ciekawy rysunek (warto wtedy wykorzystać ciemniejsze tło, np. czarny karton, wraz z poprawą ostrości wzroku czarne tło można zamienić na bardziej naturalne i mniej kontrastujące)

Wspólne gotowanie

Kolejna przygoda do wspólne gotowanie. Dzieci bardzo to lubią, zatem będzie to ciekawe urozmaicenie czasu z zasłonką. Przygotuj obrazki składników (możesz wyciąć z gazetek), plastikowe owoce, warzywa o różnej wielkości, starsze dzieci mogą zapisywać składniki. Zróbcie listę zakupów, kolejność dodawania składników, a następnie… bawcie się do woli. Smacznego.

	Propozycja: Stolik do majsterkowania drewniany, marki: Tender Leaf Toys.
Propozycja: Zestaw konstruktora, Brico Kids