Dysleksja czy zaburzenia widzenia?
Czy każdy kłopot z czytaniem to dysleksja?
- oczywiście, że nie! Częsty mylenie tych trudności jest spowodowane podobnymi objawami jakie możemy zaobserwować u dziecka, tj.:
- niechęć do czytania, przez co sama umiejętność czytania jest znacznie słabsza
- problemy z nauką czytania, znacznie słabsze tempo czytania, utrudnione rozumienie przeczytanego tekstu
- często dzieci z zaburzeniami widzenia doświadczają specyficznych objawów, które w znacznym stopniu obniżają możliwości dziecka
Jak widzi osoba z zaburzeniami widzenia?
- Dzieci, u których występuje nieskorygowana wada wzroku, zaburzenia akomodacji często opisują tekst który postrzegają jako mało czytelny, zamazany, zamglony
- Osoby u których występują zaburzenia widzenia obuocznego. w tym zez ukryty, opisują że doświadczają “dziwnego” rozmazania obrazu. Owe rozmazanie często porównywane jest do przesuniętej kalki. Dziecko doświadczając takiego zdwojenia obrazu nie zawsze potrafi opisać to co widzi. Patrząc na cukierka nie widzi dwóch cukierków ale jeden z niewyraźnym tłem.
- Oczywiście przed takim stanem rzeczy broni się zarówno nasz mózg jak i samo oko wytwarzając wiele mechanizmów kompensacyjnych
- Dzieci, u których występuje nieskorygowany astygmatyzm, często ustawiają wyrównawczo głowę ( pod różnymi kątami). Patrząc na czytany tekst często skarżą się, że literki mają różne rozmiary, że falują.
- Zaburzenia widzenia mogą też powodować trudności w separacji znaków, dzieci postrzegają tekst jako jedną całość, trudno im wyróżnić poszczególne litery czy nawet całe wyrazy; litery mogą się zamazywać.
Co należy zrobić?
- należy wykonać następujące badania:
- badanie refrakcji po porażeniu akomodacji !( po kroplach), badanie niezbędne nawet u starszych dzieci i dorosłych, badanie to możesz wykonać u okulisty oraz w niektórych gabinetach ortoptycznych
- badanie widzenia obuocznego u ortoptysty, najlepiej u takiego, który specjalizuje się w zaburzeniach czytania
- należy udać się do Poradni Psychologiczno- Pedagogicznej
Zatem kiedy mówimy o dysleksji?
- Dysleksja występuje wtedy, gdy nie możemy określić jednoznacznej, bezpośredniej przyczyny występowania trudności w czytaniu.
- U dzieci, u których zauważamy problemy wzrokowe czy słuchowe doświadczać mogą problemów szkolnych, jednak jesteśmy w stanie ocenić ich przyczynę.
- Zatem o dysleksji mówimy wtedy, gdy występują trudności w czytaniu a nie zostały zdiagnozowane zaburzenia widzenia czy słuchu, oraz nie stwierdzono innej bezpośredniej przyczyny powodującej ową trudność. Jak również w sytuacji kiedy dziecko pomimo uzyskania znacznej poprawy parametrów wzrokowych podczas terapii ortoptycznej, umiejętność czytania nie uległa poprawie lub poprawa jest niewielka.
Nie każda osoba badająca funkcje wzrokowe jest ortoptystą !
To ważne, gdyż nie każde badanie wzroku będzie pozwalało na rzetelne określenie zaburzeń wzrokowych i właściwe zaplanowanie ich leczenia.
To ważne, gdyż nie każde badanie wzroku będzie pozwalało na rzetelne określenie zaburzeń wzrokowych i właściwe zaplanowanie ich leczenia.
Konsekwencje nieleczonych zaburzeń widzenia:
- jednooczność– należy pamiętać, że niewyleczone niedowidzenie u dziecka skutkuje jednoocznością u osób dorosłych. Leczenie niedowidzenia u dorosłych jest bardzo ryzykowne i często nie przynosi rezultatów.
- brak widzenia obuocznego– nieleczony zez u dziecka często powoduje trwałe uszkodzenie mechanizmu widzenia obuocznego. W konsekwencji widzimy naprzemiennie raz jednym, raz drugim okiem, bez możliwości mózgowego złączenia obrazów. Skutkuje to brakiem widzenia stereoskopowego, podobnie jak jednooczność jest często przeciwwskazaniem do wykonywania wielu zawodów.
- migreny, zawroty głowy
- trudności w dłuższym wysiłku wzrokowym
- duże napięcia w okolicy szyi, obręczy barkowej
Jak powinna wyglądać terapia wzrokowa dzieci z trudnościami w czytaniu:
- Pytanie czy sama terapia ortoptyczna wystarczy? Odpowiedź nie jest jednoznaczna. Terapia ortoptyczna ma na celu wyleczenie zaburzeń widzenia obuocznego, wyrównania parametrów poszczególnych funkcji wzrokowych oraz uzyskania pomiędzy nimi równowagi.
- Dzieci z trudnościami w czytaniu często doświadczają trudności w integracji bodźców sensorycznych, generalizacji zdobytych umiejętności wzrokowych, procesami kodowania i dekodowania.
-
Dlatego naszym Pacjentom proponujemy uzupełnienie klasycznej terapii ortoptycznej, Sensomotoryczną terapią widzenia oraz programami słuchowymi. Dzięki takiej stymulacji uzyskujemy znacznie szybsze rezultaty prowadzonej terapii, dziecko uczy się czytania przez ruch, zabawę. Jest to szczególnie ważne u dzieci wycofanych, bojących się czytać.